8 sep
8 sep
Podcast tip: Cultuur in de klas
“Iedereen snapt dat kinderen op school moeten lezen, schrijven en rekenen. Maar wat word je wijzer van theater, dans beeldende vorming of muziek? Wat vinden leerkrachten hiervan, wat zegt de wetenschap en wat vinden kinderen zelf?” Kunstgebouw bestaat 25 jaar en trakteert op een driedelige podcast serie: Cultuur in de klas, door Marlieke Fris en Annemarie Hogervorst.
Wat verbeeld jij je?!
De eerste aflevering (7 sept) heeft de titel Wat verbeeld jij je?! en gaat over kijken naar kunst met de klas. Marlieke Fris en Annemarie Hogervorst bezoeken samen met leerlingen van groep 5 een theatervoorstelling. Ze spreken met de leerlingen maar ook met acteurs Joeso Peters en Silas Neuman van het PNTheater, onderzoeker Theisje van Dorsten van Rijksuniversiteit Groningen en Petra van der Vlist en Dennis van Nieuwkoop van Pabo Inholland Den Haag.
Voor op je luisterlijst
Zelf luisteren? De eerste aflevering van Cultuur in de klas duurt een kleine 25 minuten en is te beluisteren op de website van Kunstgebouw: www.kunstgebouw.nl/podcast
7 sep
Cultuuronderwijs voor pabo studenten
Het LKCA publiceerde deze zomer een artikel waarin cultuuronderwijs op de pabo onder de loep genomen wordt. Liesbeth Kleuver (vakleerkracht beeldend groep 3-8, ICC’er en consulent beeldende vormgeving) beschrijft een situatie waarin pabostudenten over het algemeen maar weinig de kans krijgen om zich echt te ontwikkelen in cultuureducatie. Hoe zit dat?
Leren van de besten…?
Wie een onderwerp zelf goed begrijpt, zal er ook betere lessen in geven. Maar praktijkbegeleiders op de pabo die echt affiniteit hebben met kunstvakken en hun studenten hier in mee kunnen nemen, die lijken er niet zo veel te zijn. En zijn ze er wel, dan krijgen ze doorgaans maar weinig gelegenheid om hun kennis en vaardigheden aan de studenten door te geven. Kleuver schrijft: “Kunstvakdocenten op de pabo doen hun stinkende best, maar als je in de eerste twee jaar van een voltijdstudie maar 10 contacturen per studiejaar hebt (en bij een deeltijdstudie maar 7) hoe moet je dan én voldoende voorbeeldlessen geven om te zorgen dat studenten eigen vaardigheden ontwikkelen én een uitgebreid theoretisch programma toegankelijk maken en verbinden met de toekomstige lespraktijk?”
Leren van internet dan?
Weinig contacturen dus, maar gelukkig vindt er veel (zelf)studie online plaats. En wanneer er onvoldoende tijd is voor een docent om een goede les uit te werken, kan een bestaand instructiefilmpje uitkomst bieden. Dan is het wel de vraag wat voor filmpjes er bij gepakt worden. Pinterest staat vol met DIY knutselwerkjes, maar dat is iets heel anders dan lesmethodes die je leren bevragen, associëren en interpreteren. “Het risico van de perfecte zo-doe-je-dat-filmpjes is dat die de creativiteit, waarbij een proces van onderzoeken en uitproberen hoort, eerder remmen dan stimuleren” schrijft Kleuver.
Vaste plek
Kleuver onderschrijft het belang van verankering van kwalitatief cultuuronderwijs op scholen. Zij sluit af met: “Een vaste plek voor kunstdocenten in een schoolteam borgt kwaliteit wel en werkt ook nog eens werkdrukverlagend voor de zwaar belaste leerkracht in het primair onderwijs.”
Wat doen wij?
Bij stel je voor zetten we ons in voor de verankering van cultuureducatie in het basisonderwijs. Op verschillende scholen zijn de Stel je voor lessen al jaren een vast onderdeel van de schoolweek. Daarnaast ontvangen Villa Zebra en Maas theater en dans allebei jaarlijks groepen pabostudenten in eigen huis. We zetten ons in om het belang van verbeelding en creativiteit aan de studenten en leerkrachten over te dragen. Binnen Stel je voor is een kunstwerk of scène als eindproduct niet het belangrijkst: we willen de kinderen stimuleren in hun verbeelding, het verleggen van grenzen en het onderzoeken van mogelijkheden. Daarbij proberen we altijd de leerkrachten mee te nemen in de manier waarop een kunstenaar kijkt: met een open blik waarin alles mogelijk is.
Wil je het volledige artikel van Liesbeth Kleuver en de reacties lezen? Klik hier om naar de website van het LKCA te gaan.
2 sep
Stel je voor op het Speciaal Onderwijs
In schooljaar 2020/2021 worden er vanuit Stel je voor niet alleen cultuureducatielessen gegeven op het regulier onderwijs, maar wordt het project ook doorgetrokken naar een school voor Speciaal Basisonderwijs en twee cluster 4 scholen voor het Speciaal Onderwijs. Theaterdocent Eva Beijneveld zat afgelopen jaar in het team dat de eerste Stel je voor lessen op cluster 4 school De Piloot ontwikkelde. Ze geeft een inkijkje in de theaterlessen bij groep 1 t/m 5 op het Speciaal Onderwijs.
Theaterles voor het Speciaal Onderwijs, hoe gaat dat?
“Je kunt kinderen in je klas hebben met bijvoorbeeld een vorm autisme, een angststoornis of een spraak- en taalstoornis. Je moet voor hen een veilige en duidelijke setting creëren voordat je aan de slag kunt met de inhoud van theater en dans. Ze hebben hun vaste plek in de kring, een eigen plek op de bank, en als ik zeg: ‘Jullie gaan zometeen staan’ kan dat al verwarrend zijn. Het vraagt van mij als docent dat ik éxtra duidelijk en rustig over kom bij alles wat ik zeg en doe. Tegelijk moet ik ter plekke inspelen op de behoeftes van zowel de individuele leerling als de groep. En herhaling werkt heel goed. Er was bijvoorbeeld een jongetje dat die nieuwe theaterlessen in het begin heel spannend vond en dat uitte door het maken van geluiden met zijn mond en neus. Hij voelde zich duidelijk heel ongemakkelijk, des te meer als ik iets tegen hem persoonlijk zei. Maar in de loop van de weken ging hij steeds meer meedoen en contact maken met mij. Aan het einde zag ik echt dat hij trots was.”
Wat wil je bereiken met de theaterlessen?
“Een stukje ontspanning en spelplezier, maar ook zelfvertrouwen en zelfliefde. Veel kinderen voelen zich niet de hele tijd prettig, zijn onzeker of angstig. Ik vind het fijn als ze even kunnen ontspannen en genieten. Als ik ga spelen bijvoorbeeld, of de dansdocent naast mij gaat dansen, dan hangen de kinderen aan onze lippen, worden ze stil en zijn ze helemaal verwonderd. Zo had ik afgelopen jaar een meisje in mijn groep dat maar moeilijk bij de les te houden was. Ze zat volledig in haar eigen belevingswereld. Maar op het moment dat ze door de dansdocent opgetild werd en als het ware kon vliegen op de rug van haar juf, ging ze kraaien en joelen van geluk. Ze liet haar armen meebewegen op de muziek, helemaal ontspannen in het moment. Elke leerling heeft zijn eigen manier om ‘aan’ te gaan en geraakt te worden. En het mooiste vind ik dat ze door herhaling en veiligheid de kans krijgen om te groeien en zichzelf te verbazen. Dan kunnen ze bij het horen van een compliment van oor tot oor glúnderen en zelf ook denken: ‘ja, dat heb ik goed gedaan’.”
